Ouders in Ede en omgeving, laten we samen lezen leuk maken voor onze kinderen!
In groep 3 beginnen kinderen aan een nieuw hoofdstuk van hun schoolcarrière: leren lezen. Voor velen verloopt dit soepel, maar voor sommigen wordt het een uitdaging. We weten dat ieder jaar maar liefst 45.000 kinderen in Nederland te maken zullen krijgen met leesproblemen. Dit is een zorgwekkende ontwikkeling die niet alleen de individuele groei van het kind beïnvloedt, maar ook een maatschappelijk probleem vormt.
Vanuit Lunteren roept TOPPR, een organisatie gespecialiseerd in een verbeterde aanpak van leesproblemen, ouders in Ede en omgeving op: “Laat je horen!” Het doel is duidelijk: samen met geïnteresseerde ouders informatiebijeenkomsten organiseren op lokale scholen. Op deze manier willen ze niet alleen de aandacht van leerkrachten en scholen vestigen op het groeiende probleem van leesproblemen bij kinderen, maar ook een platform creëren voor het delen van informatie, kennis en ervaringen.
Het is bekend dat leesproblemen aanzienlijke gevolgen hebben voor het zelfvertrouwen en de algehele ontwikkeling van kinderen. De impact op de lange termijn is niet te onderschatten. Daarom is het van groot belang om deze kwestie lokaal aan te pakken. TOPPR gelooft in het betrekken van ouders bij het vinden van oplossingen en benadrukt de rol die zij kunnen spelen in de ondersteuning van hun kinderen bij het leren lezen.
Samen lezen leuk maken
Janet Weima, de oprichter van TOPPR, drukt ouders op het hart: “Samen kunnen we echt het verschil maken voor onze kinderen. Ouders spelen een belangrijke rol in de ondersteuning van hun kinderen bij het leren lezen. We nodigen daarom alle ouders in Ede en omgeving uit om deel te nemen aan dit initiatief.”
De TOPPR-methodiek, met bewezen resultaten, biedt een effectieve aanpak voor leesproblemen. In slechts 12 sessies van een half uur kan een kind weer op niveau lezen. Het is een bewezen methode die kan worden ingezet om de leesvaardigheid van onze kinderen te verbeteren.
Ouders die willen helpen en zich willen aansluiten bij deze beweging kunnen zich eenvoudig aanmelden op de TOPPR-website. Hoe meer ouders zich achter dit initiatief scharen, hoe sterker de boodschap en hoe groter de kans op succes. Laten we samen de handen ineenslaan en onze kinderen helpen de magie van lezen te ontdekken. Want als ouders en scholen samenwerken, kunnen we een wereld creëren waarin elk kind de kans krijgt om te genieten van de wondere wereld van boeken en om volop mee te doen in onze maatschappij.
In een wereld die steeds meer wordt gedomineerd door digitale technologie, is lezen nog steeds een essentiële vaardigheid. Vooral technisch lezen. Hoewel de manier waarop we lezen verandert, blijft het begrijpen en verwerken van geschreven informatie belangrijk. We leven in een wereld van smartphones, tablets en e-readers. Beeldschermen dus. Daarom onderzoeken we het belang van technisch lezen in een snel veranderende digitale wereld.
De kern van technisch lezen
Lezen is meer dan alleen het ontcijferen van woorden op een pagina. Het gaat om het begrijpen van de geschreven tekst op een manier die snel en accuraat is. Deze vaardigheid bestaat uit het herkennen van woorden, het begrijpen van zinsbouw en het interpreteren van tekstuele kenmerken zoals interpunctie. Het stelt ons in staat om informatie op te nemen, te verwerken en te begrijpen. Dit alles wordt pas mogelijk als er voldoende vloeiend gelezen kan worden en dat is het terrein van technisch lezen.
Digitale leesuitdagingen
Terwijl technisch lezen essentieel blijft, hebben de opkomst van digitale media en technologieën enkele nieuwe uitdagingen met zich meegebracht. Het lezen van een scherm is anders dan het lezen van gedrukte tekst, en we worden vaak geconfronteerd met enkele obstakels:
1. Schermvermoeidheid: Langere tijd naar een scherm staren kan leiden tot vermoeidheid en afleiding, waardoor het moeilijk kan zijn om te concentreren op de tekst.
2. Multitasking: We worden vaak afgeleid door meldingen, apps en andere digitale afleidingen, wat het vermogen om tekst te begrijpen kan verminderen.
3. Korte aandachtsspanne: De snelle aard van digitale media heeft de aandachtsspanne van mensen verkort, wat het leesvermogen kan beïnvloeden.
Waarom technisch lezen belangrijk blijft
In deze digitale wereld blijft technisch lezen een hoeksteen van educatief succes. Hier zijn enkele redenen waarom het belangrijk blijft:
1. Begrijpend lezen: Technisch lezen is de basis voor begrijpend lezen. Zonder sterke technische leesvaardigheden kunnen we moeite hebben met het begrijpen van complexe teksten, of ze nu digitaal of op papier zijn.
2. Kritisch denken: Het vermogen om geschreven informatie snel en accuraat te begrijpen, is essentieel voor kritisch denken. Technisch lezen stelt ons in staat om informatie te analyseren, vragen te stellen en onze mening te vormen.
3. Digitale geletterdheid: In een digitale wereld moeten we digitale teksten kunnen lezen en begrijpen. Dit omvat alles, van e-mails en websites tot sociale media en online artikelen. Sterke technische leesvaardigheden vergemakkelijken dit proces.
Hoe kunnen we technisch lezen bevorderen in een digitale wereld?
Het bevorderen van technisch lezen in een digitale wereld vereist enkele strategieën:
1. Digitale tekstvariatie: Moedig kinderen en jongeren aan om te lezen van verschillende digitale bronnen, zoals nieuwswebsites, blogs en e-books. Dit helpt hen vertrouwd te raken met verschillende soorten digitale teksten.
2. Leesapplicaties: Er zijn apps beschikbaar die specifiek zijn ontworpen om technisch lezen te compenseren. Deze kunnen kinderen helpen om teksten te begrijpen terwijl ze op een ander moment werken aan hun technische leesvaardigheden. Er ontstaat zo geen onnodige kennisachterstand.
3. Oefening en geduld: Technisch lezen vereist oefening en geduld. Ook goede lezers moeten worden aangemoedigd om regelmatig te lezen, zowel digitaal als op papier.
Conclusie
Hoewel de manier waarop we lezen in deze digitale wereld verandert, blijft technisch lezen een cruciale vaardigheid. Het vermogen om geschreven informatie snel en accuraat te begrijpen, is de sleutel tot begrijpend lezen, kritisch denken en digitale geletterdheid. We moeten deze vaardigheid koesteren en kinderen en jongeren aanmoedigen om sterke technische lezers te worden.
‘Ik heb een verhaal voor je gemaakt,’ zegt Madelief trots. Ze zwaait met een blad papier voor Robbies neus heen en weer.
Robbie haalt zijn schouders op. ‘Daar heb je niks an,’ zegt hij.
‘Wél,’ zegt Madelief. ‘Want het is spannend en het gaat over jou.’
‘Over mij?’ Robbie kijkt of ie het niet gelooft. ‘Laat zien.’ Hij rukt het papier uit haar handen. Hij kijkt wat er boven staat. Hij leest het hardop voor. ‘Robbie-de-rovver.’
‘Rover,’ zegt Madelief. ‘Robbie de róver.’
Robbie wijst met zijn vinger op het blad. ‘D’r stáát rovver, met één o.’
Madelief kijkt. Ze denkt na. Er staat rover, dat weet ze zeker. Maar hoe moet ze het schrijven dat Robbie het ook ziet?
‘Wacht,’ zegt ze. Ze schrabbelt een stompje potlood uit haar broekzak. Ze krabbelt wat op het papier. ‘Kijk,’ zegt ze.
Robbie leest. ‘Robbie-de-roover.’ Hij lacht. ‘Dat ben ik,’ zegt hij trots.
‘Lees es verder, zegt Madelief.
Robbie trekt een vies gezicht. ‘Ammahoela,’ zegt hij. ‘Ik heb vakantie.’
Madelief zucht. Ze doet haar ogen erbij dicht. Alsof ze héél moe is.
Ze staat op. ‘Dan ga ik maar weer,’ zegt ze. Ze wacht of Robbie nog wat wil zeggen. Dan stapt ze In de richting van de achterdeur.
‘Eh,’ zegt Robbie.
Madelief draait zich met een ruk om. ‘Wou je wat zeggen?’ vraagt ze.
‘Eh,’ zegt Robbie nog een keer. Hij kijkt madelief aan. Hij wijst naar het papier in haar hand. ‘Laat me nog maar eens zien,’ zegt hij onverschillig.
Madelief is snel bij hem. Robbie pakt het papier uit haar hand.
Hij leest:
Robbie-de-roover
Robbie-is-een-rovver, eh roover
Hij-woont-in-een-hol
Hij-is-niet-ban.’
‘Bang,’ zegt Madelief. ‘Hij is niet bang.’
Robbie kijkt op. ‘Tuurlijk niet,’ zegt hij. ‘Wat een onzin.’
‘Je hébt wel rovers die bang zijn,’ zegt Madelief.
‘O,’ zegt Robbie.
‘Als de politie ze opsluit in een donker hok met ratten.’
Ze bekijkt Robbies gezicht. Of ie niet schrikt. Maar hij leest verder, woordje voor woordje.
‘Maar-wat-is-dat?
Een-man
Een-man-in-een-zw-zwart-pak
Hij-pakt-Robbie
Hij-doet-hem-in-een-hok
Boem-de-deur-gaat-toe
Daar-zit-Robbie
In-een-hok
Hij-mag-er-niet-uit
Dat-is-naar
Hij-is-koud
Hij-wordt-ziek
Dan-gaat-hij-dood
Dag-Robbie
Jij-bent-dood.’
Robbie kijkt op van het papier. Hij zegt een hele tijd niets. Hij zucht. Hij geeft het papier aan Madelief terug. Hij zucht nóg een keer.
‘Dat was een mooi verhaal,’ zegt hij. ‘Heel mooi. Een beetje kinderachtig, maar toch wel mooi.’
‘Kinderachtig?’ vraag Madelief. ‘Vond je het niet griezelig?’
‘Och,’ zegt Robbie. ‘Het waren van die makkelijke woordjes allemaal.’
‘Maar,’ hijgt Madelief, ‘maar anders wil je het niet lezen!’ Oei wat is ze kwaad. D’r hoofd is knalrood.
‘Ik wil best lezen, maar ik kan het niet,’ schreeuwt Robbie terug.
‘Je kan het wel!’ krijst Madelief zo hard als ze kan.
Robbie duwt haar hard opzij. ‘Ik ga weg,’ schreeuwt hij. “En ik kom nooit meer terug. Ik ga een ander huis zoeken!’ Hij loopt stampend naar de gang. Maar daar blijft hij staan.
Madelief houdt haar mond. Als ie weg wil, dan moet hij maar weg. Eigenwijs joch.
‘Is dat waar?’ hoort ze hem zachtjes vragen.
‘Wat?’
‘Dat ik kan lezen?’
‘Tuurlijk,’ zegt Madelief.
Voetje voor voetje komt Robbie terug.
‘Je moet niet woordje voor woordje lezen,’ zegt Madelief. “Je moet de hele zin lezen.’ Ze steekt het papier naar hem uit.
Robbie pakt het aan. Hij leest het verhaal nóg een keer. Zin voor zin.
Auteur: Guus Kuijer
Het leesproces van tieners speelt een belangrijke rol in hun leerontwikkeling. Technisch lezen, dat gericht is op vloeiend en nauwkeurig lezen, legt de basis voor begrijpend lezen en kritisch denken. Een effectieve methodiek om technisch lezen te verbeteren is van onschatbare waarde voor de educatieve ontwikkeling van tieners. In deze blog bespreken we het belang van technisch lezen en de elementen van een effectieve methodiek.
Het belang van technisch lezen
Technisch lezen is de ruggengraat van leesvaardigheid. Het stelt tieners in staat om geschreven informatie snel en accuraat te begrijpen, wat essentieel is voor succes in het leven en verder. Sterke technische leesvaardigheden stellen tieners in staat om complexe teksten aan te pakken en informatie te begrijpen. Daarnaast legt het een stevige basis voor begrijpend lezen en kritisch denken. Het is de sleutel tot een leven lang leren.
Elementen van een effectieve methodiek voor technisch Lezen
Een effectieve methodiek voor technisch lezen moet enkele essentiële elementen bevatten:
Individuele begeleiding: Elke tiener is uniek en heeft verschillende behoeften als het gaat om lezen. Een effectieve methodiek begint met het identificeren van de specifieke behoeften van elke tiener en biedt individuele begeleiding en ondersteuning. Deze begeleiding moet naast het leren lezen ook gericht zijn op de motivatie van de tiener om te (leren) lezen.
Vloeiend lezen: Het ontwikkelen van vloeiend lezen is een cruciaal onderdeel van technisch lezen. Tieners moeten leren lezen met ritme en tempo,
zodat ze teksten vloeiend kunnen begrijpen. Dit kan worden bereikt door TOPPR in te zetten. TOPPR of Slepend leren lezen is een methodiek die gericht is op vloeiendheid.
Relevante teksten: De inhoud waarmee tieners werken, moet boeiend en relevant zijn. Tieners leren het beste wanneer ze geïnteresseerd zijn in de onderwerpen die ze lezen. Voor sommige tieners gaat het dan om verhalende teksten die passen bij de sociale context, of juist om informatieve teksten die passen bij een hobby. Soms is het ook een goed idee om teksten te kiezen die voor school gelezen moeten worden. Hierdoor is tijdwinst voor de tiener te behalen en dat kan een goede motivatie zijn.
Betrokkenheid van anderen: Ouders spelen (nog steeds) een belangrijke rol in de ontwikkeling van de leesvaardigheid van hun tiener. Ouders kunnen van jong af een goed voorbeeld zijn voor de kinderen. Naast ouders zijn ook de vrienden van de tiener van belang. Als er in de sociale groep veel wordt gelezen is de motivatie groter om ook goed te leren lezen.
Het succes van effectieve methodieken
Effectieve methodieken voor technisch lezen, zoals TOPPR hebben bewezen resultaten. Tieners die profiteren van deze methodieken verbeteren hun technische leesvaardigheden aanzienlijk. Ze leren lezen op een vriendelijke en gelijkwaardige manier en worden niet geplaagd met boeken voor kleine kinderen of met eindeloze oninteressante leesoefeningen.
Conclusie
Het bevorderen van technisch lezen bij tieners is van belang voor hun educatieve ontwikkeling. Een effectieve methodiek om technisch lezen te verbeteren, met elementen als individuele begeleiding, vloeiend lezen, relevante content en betrokkenheid, kan aanzienlijk bijdragen aan het succes van tieners op school. Het is een investering in hun toekomst en hun vermogen om een leven lang te leren.
Stripboeken worden vaak beschouwd als lichte kost voor een vrije middag. Toch hebben deze boeken veel meer te bieden dan alleen kleurrijke afbeeldingen en grappige personages. Het lezen van stripboeken is niet alleen vermakelijk, maar het kan ook een waardevolle en educatieve ervaring zijn. Laten we eens duiken in de redenen waarom stripboeken de moeite waard zijn om te lezen en waarom ze een belangrijke plaats verdienen in leeslijsten en bibliotheekcollecties.
Bevordering van leesvaardigheid
Een van de meest voor de hand liggende redenen om beeldverhalen te lezen is dat ze leesvaardigheid bevorderen. Hoewel ze minder tekst bevatten dan traditionele romans, vereisen stripboeken nog steeds dat lezers tekst begrijpen en volgen. Lezers moeten de gesprekken tussen personages lezen, aandacht besteden aan de tekstvakken en de verhaallijn volgen. Dit helpt bij het ontwikkelen van de basisvaardigheden die nodig zijn voor lezen en begrijpen.
Visuele geletterdheid en verbeelding
De stripverhalen zijn een unieke vorm van visuele geletterdheid. Ze combineren beelden met tekst om een verhaal te vertellen en dwingen lezers om visuele en tekstuele elementen samen te begrijpen. Dit bevordert visuele geletterdheid en het vermogen om informatie uit afbeeldingen te halen. Bovendien stimuleren stripboeken de verbeelding, omdat lezers de scènes en personages in hun hoofd moeten vormgeven op basis van de visuele aanwijzingen die worden gegeven.
Diversiteit van genre en onderwerpen
Een ander belangrijk aspect van stripboeken is de diversiteit van genre en onderwerpen die ze bestrijken. Terwijl sommige mensen een strip al snel associëren met superhelden, zijn er eigenlijk stripverhalen in bijna elk denkbaar genre. Of je nu van mysteries, science fiction, autobiografieën, historische fictie of romantiek houdt, er is een stripboek voor jou. Dit maakt stripboeken toegankelijk en aantrekkelijk voor een breed publiek.
Toegankelijkheid voor jonge lezers
Stripboeken zijn bijzonder geschikt voor jonge lezers. Ze zijn visueel aantrekkelijk en bieden een manier om complexe verhalen en concepten toegankelijker te maken voor kinderen. Stripboeken kunnen jonge lezers helpen om vertrouwen in hun leesvaardigheid op te bouwen en hen aanmoedigen om meer te lezen. Het is niet ongebruikelijk om kinderen te zien genieten van een stripboek, zelfs als ze traditionele romans vermijden.
Krachtige verhalen en karakterontwikkeling
Vaak worden er diepgaande thema’s en onderwerpen behandeld en bieden strips complexe karakterontwikkeling. Het idee dat stripboeken alleen oppervlakkig vermaak bieden, is verouderd. Er zijn veel stripboeken die diepe en ontroerende verhalen vertellen, en ze verdienen net zoveel erkenning als traditionele romans.
Artistieke waarde van stripboeken
Naast hun literaire waarde hebben strips ook een aanzienlijke artistieke waarde. De tekenkunst en vormgeving die wordt gebruikt om stripboeken tot leven te brengen, is indrukwekkend. Stripkunstenaars gebruiken verschillende stijlen en technieken om visueel aantrekkelijke verhalen te creëren. Dit maakt stripverhalen tot een unieke kunstvorm.
Bibliotheekcollecties en Leeslijsten
Het is essentieel dat stripboeken een plek hebben in bibliotheekcollecties en leeslijsten. Ze bieden lezers van alle leeftijden en achtergronden een andere manier om van literatuur te genieten. Door deze boeken op te nemen in bibliotheekcollecties, wordt leesmateriaal diverser en aantrekkelijker. Het stimuleert ook jongere lezers om de bibliotheek te bezoeken en hun leesvaardigheid te ontwikkelen.
In conclusie: Stripboeken zijn veel meer dan gewoon beeldverhalen. Ze bevorderen leesvaardigheid, visuele geletterdheid, verbeeldingskracht en bieden krachtige verhalen in diverse genres. Ze zijn bijzonder geschikt voor jonge lezers en hebben aanzienlijke artistieke waarde. En daarom moeten stripboeken de erkenning krijgen die ze verdienen en een belangrijkere rol spelen in ons leesonderwijs.
Kortom, stripboeken bieden een schat aan voordelen, van het stimuleren van de verbeelding en het verbeteren van de leesvaardigheid tot het aanpakken van belangrijke sociale kwesties. Ze zijn niet langer de stiefkindjes van de literaire wereld, maar eerder krachtige instrumenten voor educatie, entertainment en culturele expressie. Het is de moeite waard om de wereld van stripboeken te verkennen, ongeacht je leeftijd. Dus ga naar je lokale bibliotheek of stripboekenwinkel en ontdek hoe deze kleurrijke, geïllustreerde verhalen je horizon kunnen verbreden en je leesplezier kunnen vergroten.
Bij het schrijven van dit blog is gebruik gemaakt van het onderzoek van M.J. Heany, van Walden University in Minneapolis, USA, Graphic novels: a sure bet for your library, (2007) waarin ze via literatuuronderzoek ontdekte dat strips de verbeelding van lezers stimuleren en hun leesvaardigheid verbeteren. Het onderzoek toonde ook aan dat stripboeken bijdragen aan het begrip van complexe emoties en sociale kwesties. De bevindingen illustreren het groeiende belang van stripboeken als educatieve en culturele hulpmiddelen.
Op dinsdag 10 oktober heeft Janet Weima een belangrijke petitie Verbetering van Leesonderwijs in het Basisonderwijs overhandigd aan Ingrid Michon-Derkzen, de voorzitter van de commissie voor Onderwijs, Cultuur en Wetenschap (OCW).
De petitie is een dringende kreet van degenen die het dichtst bij het probleem staan – de kinderen die worstelen met leesproblemen. Volgens recente cijfers heeft één op de vier kinderen in het basisonderwijs leesproblemen. Een cijfer dat onaanvaardbaar hoog is en waar actie voor nodig is.
Herziening van huidige leesmethoden
Janet roept op tot een herziening van het huidige onderwijssysteem en bepleit de integratie van de bewezen effectieve Slepend Lezen methode in het reguliere curriculum. Dit zou leesonderwijs voor alle kinderen toegankelijker maken en een einde maken aan de onnodige leesachterstanden waarmee veel kinderen nu te maken hebben.
We overhandigen de petitie namens de c.a. 45.000 kinderen die dit jaar in groep 3 beginnen. Zij behoren tot de 25% die leesproblemen krijgen. Laten we zorgen dat zij niet met een leesachterstand in groep vier beginnen.
Janet Weima heeft de petitie persoonlijk aan de voorzitter van de commissie voor Onderwijs, Cultuur en Wetenschap (OCW) overhandigd. Zij heeft de positieve effecten van de Slepend Lezen methode zelf ervaren. Haar dochter, die een leesachterstand had, heeft dankzij deze methode niet alleen haar leesvaardigheden verbeterd, maar ook haar liefde voor lezen herontdekt. Ze studeert nu aan de Universiteit van Twente.
Janet Weima, oprichter van TOPPR, merkte op:
“Vandaag mocht ik een petitie aanbieden aan vier Kamerleden. Ingrid Michon-Derkzen, Nico Drost, Lisa Westerveld en Simone Richardson hebben met veel aandacht naar ons verhaal geluisterd en naar het verhaal van 45.000 kinderen in groep 3 voor wie we nu het verschil kunnen maken. We moeten voorkomen dat zij straks ook bij de 2,5 miljoen Nederlanders horen die moeite hebben met lezen. Dit evenement was een cruciale stap naar een toekomst waarin elk kind in Nederland de kans krijgt om met plezier te leren lezen”.
Lezen is een vaardigheid die ons hele leven meegaat. Het is niet alleen een essentieel instrument voor leren en academisch succes, maar ook een bron van plezier en verrijking in onze vrije tijd. Wat als we je vertellen dat lezen in je vrije tijd niet alleen het plezier vergroot, maar ook je leesvaardigheid aanzienlijk kan verbeteren? En dat deze verbeterde leesvaardigheid op zijn beurt weer lezen in de vrije tijd stimuleert? Het lijkt misschien nog het meest op een positieve spiraal waarin leesgedrag en leesvaardigheid elkaar voortdurend versterken. Laten we eens dieper ingaan op de bevindingen van recent onderzoek om dit fenomeen beter te begrijpen.
Studies tonen verband tussen leesgedrag en leesvaardigheid
Een meta-analyse van 99 internationale studies heeft aangetoond dat er inderdaad een sterk positief verband bestaat tussen leesgedrag en leesvaardigheid, vooral bij kinderen. Beginnende lezers profiteren van een verbeterde leesvaardigheid, wat hun leesgedrag stimuleert. Naarmate kinderen ouder worden, wordt dit verband sterker. Dus, hoe meer kinderen lezen in hun vrije tijd, des te beter worden ze in lezen. En naarmate ze beter worden in lezen, neemt hun vertrouwen in hun leesvaardigheid toe, waardoor ze weer vaker gaan lezen. Dit proces leidt tot een positieve cyclus waarin tekstbegrip en woordenschat gestaag groeien (Mol, S.E. 2010).
Leesvaardigheid, Beter lezen én grotere woordenschat
Interessant is dat deze verbetering in leesvaardigheid niet alleen leidt tot beter lezen, maar ook tot een grotere woordenschat. Volgens de meta-analyse verklaart boeken lezen maar liefst 12% van de woordenschat van peuters en kleuters. En deze invloed blijft toenemen naarmate kinderen ouder worden. Bij basisscholieren in de midden- en bovenbouw is het respectievelijk 13% en 19%, bij middelbare scholieren in de onder- en bovenbouw zelfs 30% en 34%. Lezen is dus niet alleen een manier om de leesvaardigheid te vergroten, maar ook om je woordenschat uit te breiden (Mol, 2010).
Een recente update van de meta-analyse, die studies tussen 2009 en 2022 omvatte, bevestigde deze bevindingen. Het onderzoek toonde aan dat de ervaring met lezen nog steeds positief samenhangt met taal- en leesvaardigheid. Voor peuters en kleuters was het verband met woordenschat het sterkst, gevolgd door ontluikende geletterdheid en fonemisch bewustzijn. Bij basisschool- en middelbare scholieren was het verband met leesbegrip het sterkst, gevolgd door woordherkenning, woordenschat en basisvaardigheden. Bovendien bleek dat leeservaring ook positief gerelateerd was aan leesplezier (De Mol, S.E. 2022).
De kracht van lezen in je vrije tijd
Deze bevindingen benadrukken de kracht van lezen in onze vrije tijd als een stimulans voor leesvaardigheid en woordenschat. Maar de vraag blijft: welk effect is sterker, leesgedrag op leesvaardigheid of leesvaardigheid op leesgedrag? Onderzoek suggereert dat leesvaardigheid vooral het leesgedrag beïnvloedt bij beginnende lezers in groep 3, 4 en 5. Daarna, tot minstens 15 jaar, beïnvloedt leesgedrag ook de leesvaardigheid. Dit impliceert dat leesgedrag de leesvaardigheid begint te stimuleren, zodra kinderen een basisniveau van leesvaardigheid bereiken (Van Bergen, Vasalampi & Torppa, 2020).
Hoewel de positieve spiraal tussen lezen en leesvaardigheid duidelijk is, suggereren studies onder tweelingkinderen dat er waarschijnlijk een causaal verband is in één richting. Het lijkt erop dat leesvaardigheid leesgedrag en leesplezier beïnvloedt, terwijl het omgekeerde niet het geval is (Van Bergen et al., 2022; Erbeli, Van Bergen & Hart, 2019; Van Bergen et al., 2018). Met andere woorden, kinderen die bedreven zijn in lezen, zullen eerder geneigd zijn om te lezen en er plezier aan te beleven. Terwijl kinderen die minder vaardig zijn in lezen minder gemotiveerd zijn om te lezen.
Moedig lezen aan!
In conclusie toont dit onderzoek aan dat leesgedrag en leesvaardigheid een symbiotische relatie hebben, waarbij het lezen van boeken in de vrije tijd de leesvaardigheid bevordert en vice versa. Dit benadrukt het belang van het aanmoedigen van lezen, vooral bij jonge lezers, om een sterke basis te leggen voor leesvaardigheid en woordenschat die hen hun hele leven ten goede zal komen. Dus, als je op zoek bent naar manieren om je leesvaardigheid te verbeteren, begin gewoon met het oppakken van een boek en laat de magie van het lezen zijn werk doen.
Bronnen:
Unraveling the Relation Between Reading Comprehension and Print Exposure
First published: 15 November 2019
Florina Erbeli, Elsje van Bergen, Sara A. Hart
Why do children read more? The influence of reading ability on voluntary reading practices
First published: 10 April 2018
Elsje van Bergen, Margaret J. Snowling, Eveline L. de Zeeuw, Catharina E.M. van Beijsterveldt, Conor V. Dolan, Dorret I. Boomsma
Mol, S.E. (2010)
Het belang van voorlezen en zelf lezen voor kinderen en adolescenten: Meta-analyse van het verband tussen (voor)leeservaring en leesvaardigheid. Amsterdam: Stichting Lezen
Mol., S. E. (2022).
How Are Practice and Performance Related? Development of Reading From Age 5 to 15
First published: 30 March 2020
Elsje van Bergen, Kati Vasalampi, Minna Torppa
Lezen is een essentiële vaardigheid die een levenslange impact heeft op de ontwikkeling van kinderen. Het vermogen om te lezen opent deuren naar kennis, verbeelding en persoonlijke groei. Helaas worstelen sommige kinderen met lezen en lopen ze een leesachterstand op. Gelukkig zijn er methodieken die kunnen helpen, zoals het verhaal van Wilma Stoffels illustreert.
Vorig jaar kwam Wilma weer in contact met haar oud-collega, Janet Weima. Janet adviseerde Wilma om slepend lezen te proberen om haar kleindochter te helpen, die een aanzienlijke leesachterstand had. Wilma pakte dit op en het resulteerde in opmerkelijke vooruitgang voor het meisje.
De Kracht van Positieve Stimulering
Wat maakte het verschil? Volgens Wilma was het volgende van belang. Allereerst werden leuke verhalen gebruikt om de interesse van het kind vast te houden. Hierdoor werd lezen niet langer als een lastige taak gezien, maar eerder als een spannend avontuur. Positieve stimulering speelde ook een cruciale rol. In plaats van te focussen op de fouten die het meisje maakte, werd de nadruk gelegd op haar successen en inspanningen. Dit hielp haar zelfvertrouwen te vergroten en haar leesplezier te herontdekken.
Een opmerkelijk aspect van de aanpak, geeft Wilma aan, was dat de aversie van het meisje tegen lezen verdween. In plaats van weerstand te bieden aan lezen, begon ze er plezier in te vinden. Na de zomervakantie was haar leesniveau zo sterk verbeterd dat ze zich goed kon aanpassen aan groep 4.
Het Succesverhaal van Wilma Stoffels
Dit succesverhaal inspireerde Wilma om nog een stap verder te gaan. Toen een andere moeder haar benaderde voor hulp met haar dochter, aarzelde ze niet om te helpen. Het meisje moest groep 3 overdoen en leek te worstelen met concentratieproblemen. Ze bleef niet op haar stoel zitten in de les, maar zat meer onder de tafel dan op haar stoel.
Het bleek dat haar concentratieprobleem een afleidingsmanoeuvre was om het lezen te ontlopen. Wilma besloot een vergelijkbare aanpak te volgen als bij haar kleindochter. Ze creëerde een een-op-een leersituatie, gebruikte veel positieve stimulering en bood gevarieerde werkvormen aan. Sleeplezen en boeiende verhalen waren weer de sleutel tot succes.
Het resultaat was opmerkelijk. Het meisje ontwikkelde niet alleen interesse in lezen, maar wilde ook graag naar de bibliotheek om boeken te halen en te lezen. Haar concentratie verbeterde aanzienlijk, en de combinatie van lezen en sport, in haar geval atletiek, bleek een winnende formule te zijn. Ondanks haar uitdagingen blijft ze graag twee keer per week bij Wilma komen om te lezen.
Leesplezier Terugwinnen met TOPPR
Dit aangrijpende verhaal benadrukt volgens Wilma enkele belangrijke effecten van de methodiek. Allereerst is het van belang om op een vriendelijke manier door te zetten, zelfs bij kinderen die zich lijken te verzetten tegen lezen. Ten tweede is het belangrijk om de onderliggende oorzaken van leesproblemen te begrijpen. Soms zijn kinderen angstig vanwege negatieve ervaringen, en het is onze taak om ze weer enthousiast te maken over lezen.
Wilma Stoffels’ ervaringen met TOPPR tonen aan dat met de juiste aanpak, positieve stimulering en geduld, zelfs kinderen met leesachterstanden hun liefde voor lezen kunnen (her)ontdekken. Het is een inspirerend verhaal dat ons herinnert aan de kracht van onderwijs en de impact die we kunnen hebben op het leven van kinderen.
