Lezen is een van de meest complexe vaardigheden die kinderen leren. Het vraagt om een samenspel van technieken, zoals klank-tekenkoppelingen en vloeiend lezen, en cognitieve vaardigheden, zoals tekstbegrip. Maar hoe zorg je ervoor dat kinderen deze vaardigheden niet als losse onderdelen zien? Volgens onderzoek van Sebastian Suggate ligt het antwoord in het verbinden van techniek aan betekenis. Lees de blog om meer te weten te komen.

Langetermijneffecten van leesinterventies

Suggate analyseerde 71 onderzoeken naar leesinterventies en ontdekte dat niet alle aanpakken op de lange termijn even effectief zijn. Programma’s die gericht zijn op tekstbegrip en klankbewustzijn hebben blijvende impact, terwijl de effecten van vloeiend lezen en klank-tekencombinaties vaak vervagen. Dit onderstreept het belang van het koppelen van technische leesvaardigheden aan betekenisvolle taken. Bijvoorbeeld: laat leerlingen lezen in een context die aansluit bij andere vakken, zoals wereldoriëntatie. Zo leren ze niet alleen hoe ze moeten lezen, maar ook waarom lezen waardevol is. Een leerkracht kan dus zo snel mogelijk, zodra het lezen op gang komt, met leuke en betekenisvolle teksten aan de slag.

Onderwijs: extra aandacht voor verbinding

Voor leerlingen met leesproblemen of beperkingen, zoals taalontwikkelingsstoornissen, is deze aanpak nog belangrijker. Voor deze kinderen ligt de nadruk vaak ligt op individuele doelen, is het essentieel om niet alleen te focussen op technische vaardigheden, maar ook op tekstbegrip en het toepassen van kennis in een bredere context. Dit vraagt om goed opgeleide leraren en didactisch maatwerk, zoals het gebruik van visuele hulpmiddelen en thematische woordenschat.

Een geïntegreerde aanpak loont

De boodschap van Suggate is helder: leesonderwijs moet verder gaan dan techniek alleen. Door vaardigheden te verbinden aan betekenis, leg je een stevige basis voor duurzame leesvaardigheid. Dit vraagt om een doorgaande leeslijn waarin leerkrachten samenwerken om elke leerling, ongeacht niveau of achtergrond, succesvol te begeleiden in zijn leesontwikkeling.

Dit perspectief biedt niet alleen hoop voor zwakke lezers, maar benadrukt ook het belang van een visie waarin lezen niet wordt gezien als een verzameling losse technieken, maar als een geïntegreerd proces waarin alle vaardigheden samenkomen. Verbinden van techniek en betekenis: de sleutel tot goed leesonderwijs. Want uiteindelijk is lezen zoveel meer dan woorden decoderen—het is een sleutel tot begrip en verbinding.

Om na te lezen

Suggate, S. P. (2016). A meta-analysis of the longterm effects of phonemic awareness, phonics, fluency, and reading comprehension interventions. Journal of Learning Disabilities, 49(1), 77-96.
Suggate, S. P. (2015). The parable of the sower and the long-term effects of early reading. European Early Childhood Education Research Journal, 23(4), 524-544.
Schaars, M. M., Segers, E., & Verhoeven, L. (2017). Word decoding development in incremental phonics instruction in a transparent orthography. Reading and Writing, 30(7), 1529-1550.