De sleutel tot leesbegrip: leesbegrip vereist kennis van de wereld
In het onderwijs wordt vaak de nadruk gelegd op het belang van een uitgebreide woordenschat. Maar is dat genoeg om teksten echt te begrijpen? Eric Hirsch, een vooraanstaand leesonderzoeker, heeft naar aanleiding van een cruciale inzicht benadrukt: leesbegrip vereist niet alleen een rijke woordenschat, maar ook kennis van de wereld. In deze blog leggen we uit waarom dit zo belangrijk is en wat het betekent voor ons onderwijs.
De essentie van tekstbegrip
Hirsch legt uit dat leesbegrip afhangt van drie essentiële factoren: vloeiend lezen, een rijke woordenschat en domeinkennis. Deze elementen zijn niet alleen van belang voor het begrijpen van teksten, maar ook voor het ontwikkelen van sterke leesvaardigheden bij leerlingen.
Vloeiend lezen
Lezen gaat verder dan het decoderen van woorden; het draait om het begrijpen van de betekenis ervan. Vloeiend lezen stelt lezers in staat om de context van een tekst te begrijpen zonder te struikelen over individuele woorden. Kennis speelt hierbij een belangrijke rol: bekende woorden en onderwerpen worden gemakkelijker begrepen dan onbekende en kunnen daardoor ook verdiept worden.
Rijke woordenschat
Er is veel onderzoek dat aantoont dat een uitgebreide woordenschat essentieel is voor tekstbegrip. Het begrijpen van maximaal 90 tot 95 procent van de woorden in een tekst is nodig om het volledig te kunnen vatten. Leerlingen met een beperkte woordenschat worstelen vaak met het begrijpen van teksten. Het belang van woordenschatontwikkeling is voor iedereen in het onderwijs vanzelfsprekend.
Domeinkennis
Maar naast een rijke woordenschat is domeinkennis van cruciaal belang. Een voorbeeld uit de praktijk illustreert dit perfect: iemand die een lezing van Albert Einstein over de relativiteitstheorie bijwoonde zou naderhand gezegd hebben: “Ik begreep alle woorden. Alleen de manier waarop ze gecombineerd waren, vond ik verwarrend.” De luisteraar begreep de woorden van Einstein, maar miste de achtergrondkennis om zijn relativiteitstheorie te begrijpen. Het begrijpen van een tekst vereist meer dan alleen het kennen van individuele woorden; het draait om het interpreteren van de betekenis in de context van de wereld om ons heen.
Implicaties voor onderwijs
De inzichten van Hirsch hebben belangrijke implicaties voor het onderwijs. Het is niet voldoende om alleen te focussen op technische leesvaardigheden. Een integrale aanpak die zowel woordenschatontwikkeling als domeinkennis omvat, is noodzakelijk. Door leesonderwijs te integreren in andere vakken en uitdagende teksten aan te bieden, kunnen leraren de leesvaardigheid van leerlingen verbeteren en hun kennisbasis versterken.
Conclusie
Investeren in kennis van de wereld is de derde sleutel om te komen tot effectief tekstbegrip. Door te erkennen dat lezen meer is dan het decoderen van woorden, kunnen leraren leerlingen helpen om niet alleen vaardige lezers te worden, maar ook om kritische denkers te worden die de wereld om hen heen begrijpen.
Dyslexie hoeft geen belemmering te zijn voor succes. Een inspirerend voorbeeld hiervan is Steven Spielberg en zijn ervaring met dyslexie, een van ’s werelds meest bekende en invloedrijke filmmakers. Ondanks zijn dyslexie heeft hij zijn passie gevolgd en enorme successen behaald.
Steven Spielberg, een van de meest bekende en invloedrijke filmmakers in de geschiedenis, heeft openlijk gesproken over zijn ervaring met dyslexie. Hij is een inspirerend voorbeeld van iemand die ondanks de uitdagingen van dyslexie zijn passie heeft gevolgd en enorme successen heeft behaald.
Als kind had Spielberg moeite met lezen en schrijven, en hij worstelde met academische taken. Hij werd vaak als “langzaam” bestempeld en voelde zich gefrustreerd op school. In die tijd werd dyslexie niet goed begrepen, en Spielberg werd geconfronteerd met negatieve reacties en onbegrip van zijn leraren en medestudenten.
Verhalen vertellen door middel van film
Desondanks ontwikkelde Spielberg een buitengewone visuele verbeeldingskracht en creativiteit. Hij ontdekte dat hij zijn verhalen het beste kon uiten via beelden en film. Zijn dyslexie gaf hem een unieke kijk op de wereld en stelde hem in staat om complexe verhalen te vertellen op een meeslepende en visueel boeiende manier.
Doorzettingsvermogen, vastberadenheid en passie!
Met zijn doorzettingsvermogen, vastberadenheid en passie voor film maken, overwon Spielberg de uitdagingen die dyslexie met zich meebracht. Hij is uitgegroeid tot een zeer succesvolle regisseur en producent, bekend om films als “Jaws”, “E.T. the Extra-Terrestrial”, “Jurassic Park” en vele andere iconische titels. Bovendien heeft hij meerdere Academy Awards gewonnen en wordt hij wereldwijd erkend als een meester in zijn vakgebied.
Het verhaal van Steven Spielberg illustreert dat dyslexie geen belemmering hoeft te zijn voor succes. Het benadrukt het belang van erkenning, begrip en ondersteuning voor mensen met dyslexie, zodat ze hun unieke talenten en creativiteit kunnen ontwikkelen en hun potentieel kunnen realiseren. Ken jij ook zo’n kind met grootse dromen? Zorg dat ze niet ontmoedigd raken door de uitdagingen van leesproblemen. Met doorzettingsvermogen en vastberadenheid (en een effectieve leesmethode) kun je, net als Spielberg, grootsheid bereiken!
Kijk op YouTube zijn interview (in het Engels) over zijn ervaring met dyslexie.
