Het creëren van betekenisvolle leeservaringen speelt een belangrijke rol bij het stimuleren van taal- en kennisontwikkeling bij kinderen. Thoni Veenhout, voormalig lector Geletterdheid bij de Hogeschool Utrecht en onderzoeker heeft 7 stappen beschreven die leiden tot betere geletterdheid bij kinderen. Niets nieuws dus, maar wel goed om nog maar weer eens te herhalen. Houtveen merkt op dat het creëren van een inspirerende leescultuur centraal moet staan, als we leerlingen goede literaire competenties mee willen geven. Een lesprogramma dat gericht is op het verbeteren van leesvaardigheid, maar ook op het stimuleren van motivatie en betrokkenheid van leerlingen. Denk daarbij om de volgende stappen:
Creëer een inspirerende leescultuur
Een effectief leesprogramma begint met het creëren van een klasomgeving waarin het stimuleren van geletterdheid voorop staat. Dit kan worden bereikt door leerlingen keuzevrijheid te geven in hun leesmateriaal, samenwerking tussen leerlingen te bevorderen en het onderwijs relevant te maken voor de leerlingen.
Geef voldoende tijd om te lezen
Het is belangrijk om leerlingen voldoende tijd te geven om te lezen in de klas. Door regelmatig leestijd in te plannen, krijgen leerlingen de gelegenheid om veel te oefenen en zich onder te dompelen in verhalen en informatie, waardoor ze hun leesvaardigheid en begrip kunnen verbeteren.
Diversiteit in leesmateriaal en tekstgenres
Een gevarieerde collectie boeken, die verschillende genres en kwalitatief hoogwaardige teksten omvat, is van groot belang. Dit stelt leerlingen in staat om verschillende soorten verhalen en onderwerpen te verkennen, waardoor hun interesse en begrip worden vergroot.
Maak lees- en schrijfopdrachten relevant
Zorg ervoor dat lees- en schrijfopdrachten gerelateerd zijn aan echte doelen, die belangrijk zijn voor de leerlingen. Dit verhoogt de kans dat er transfer plaatsvindt tussen het leren op school en daarbuiten.
Breng een balans aan in door de leerkracht en de leerlingen geleide discussie over teksten
Door een evenwicht te creëren tussen door de leerkracht en de leerlingen geleide discussies over teksten, worden leerlingen gestimuleerd om actief deel te nemen aan het leesproces en hun begrip van de tekst te verdiepen.
Bied expliciete instructie en ondersteuning
Het is noodzakelijk om leerlingen expliciete instructie en ondersteuning te bieden bij alle aspecten van geletterdheid. Het gaat dan om vaardigheden zoals fonemisch bewustzijn, het alfabetisch principe, woordenschat, vloeiend lezen en begrijpend lezen. Door middel van scaffolded instruction begeleid de leerkracht de leerlingen stap voor stap naar zelfstandig lezen en begrip.
Monitor en evalueer voortdurend
Het is belangrijk om voortdurend de voortgang van leerlingen te monitoren en te evalueren. Met deze informatie kan de leerkracht het leesonderwijs aanpassen aan individuele behoeften en leerdoelen.
Het bevorderen van betekenisvolle leeservaringen is geen luxe, maar een essentieel onderdeel van effectief leesonderwijs. Door het implementeren van een integraal programma dat deze principes omvat, kunnen scholen een krachtige basis leggen voor de taal- en kennisontwikkeling van hun leerlingen.
Wil je meer lezen? Gebruik deze link.